Weliko Tyrnowo odegrało niezwykłą rolę w historii Bułgarii. Malownicze domy tego miasta carów zwisają nad stromymi zboczami wąwozu, którym płynie rzeka Jantra. Ruiny twierdzy Carewec, nieomal otoczone przez rzekę, przypominają o czasach Drugiego Państwa Bułgarskiego (1185-1393), którego Weliko Tyrnowo było stolicą. Na północny zachód, po drugiej stronie przepaści wznosi się wzgórze Trapezica, ongiś siedziba szlachty i dworu. Jego podnóże zamieszkiwali rzemieślnicy i kupcy. W okolicy wznoszą się wczesnośredniowieczne cerkwie. Na Świętej Górze (Sveta Gora), w miejscu obecnego uniwersytetu, działały kiedyś klasztory. Wąskie ulice dawnego Wielkiego Tymowa zdobią budynki w stylu bułgarskiego odrodzenia narodowego; współczesna część miasta ciągnie się na zachód. Jest to jedno z tych miast, których nie wolno pominąć, zwiedzając Bułgarię: nigdzie nie można lepiej doświadczyć potęgi dawnej wielkiej Bułgarii. A ponieważ, mówiąc o Tymowie, zwykle cytuje się pewnego franciszkanina, który miał za zadanie to miasto opisać, powtórzmy jego słowa: „Tego się nie da wyrazić”.

Historia

Na tych ziemiach mieszkały ludy w XIII i XII w. p.n.e., a więc zanim pojawili się Trakowie. Potem Traków zastąpili Rzymianie, a tych Bizantyjczycy. To za cesarza Justyniana w V w. na wzgórzu Carewiec stanęła twierdza. Słowianie zdobyli ją w VII w., a w VIII umocnił chan Krum. Służyła władcom Pierwszego Państwa Bułgarskiego. W 1185 r. miasto stało się głównym ośrodkiem powstania, prowadzonego przez braci Asena i Piotra, przeciwko Bizancjum. Wraz z utworzeniem Drugiego Państwa Bułgarskiego, ogłosili oni w 1186 r. Tyrnowgrad stolicą carstwa, drugą stolicą cesarską po Konstantynopolu. Przez dwa wieki kwitły tu handel i kultura. Szkoła piśmiennictwa, założona w 1350 r. przez św. Teodozjusza z Tymowa, przyciągała studentów z Serbii, Węgier i Rosji. Inną świetną szkołę literacka założył w swym monastyrze Trójcy Świętej patriarcha bułgarski Eutymiusz, autor żywotów świętych (m.in. św. Iwana z Riły), redaktor słowiańskich tekstów liturgicznych. Tutaj na życzenie cara Iwana Aleksandra powstała tzw. Kronika Manassesa z 420 miniaturami, dzieło artystyczne absolutnie nowatorskie i wcześniej nie spotykane (dzisiaj w Bibliotece Watykańskiej) oraz iluminowany Ewangeliarz (w Muzeum Brytyjskim).

17 lipca 1393 r.; po trzymiesięcznym oblężeniu, Tyrnowgrad (Weliko Tyrnowo) wpadł w ręce Turków. Twierdza została zburzona. W XIX w. Weliko Tyrnowo rozrosło się jako ośrodek rzemieślniczy. W okresie odrodzenia narodowego miasto odgrywało istotną rolę w procesie umacniania kultury bułgarskiej. W roku 1877 r. rosyjski generał Hurko (Gurko) wyzwolił miasto. Dzisiaj w Wielkim Tymowie, jak we wspaniałym XIV w., działają uniwersytety.

Orientacja

Dworzec kolejowy znajduje się w dolnej części miasta, nad rzeką, dosyć daleko od centrum (autobus #4 lub #13). Ul. Christo Botewa kończy się skrzyżowaniem z ul. Wasyla Lewskie-go. Stąd na lewo położona jest nowa część miasta z ul. Nezawisimost, a jej przedłużenie, ul. Stefana Stambołowa, ciągnie się w prawo.

Dworzec autobusowy mieści się przy ul. Nikoły Gabrowskiego, na zachodnim krańcu miasta (autobusy #7, #10, #11 lub #12). Wiele autobusów zatrzymujących się w Wielkim Tymowie, przystaje wpierw obok targowiska, a potem podjeżdża na dworzec. Autobus #10 do Górnej Oriachowicy odjeżdża z dworca autobusowego, ale przejeżdża przez centrum miasta.

Przechowalnia bagażu na dworcu autobusowym jest czynna w godz. 7.30-16.30. Na dworcu kolejowym przechowalnia jest w małym pomieszczeniu, obok budynku stacji. Czynna całą dobę.

Informacja

W recepcji hotelu Etyr można kupić mapę miasta. Bułgarski Związek Motorowy posiada duże biuro obsługi w pobliżu kempingu Boliarski Stan na trasie Warna-Sofia, na zachód od miasta.

Pieniądze – Bułgarski Bank, plac Wekowa Zawera 4, na przeciwko hotelu Jan-tra, przy skupie czeków podróżnych pobiera prowizję w wysokości 1%. Zdumiewające, ale można tu bez żadnego problemu pobrać gotówkę z karty kredytowej. Kantor wymiany walut w Interhotelu Weliko Tyrnowo pobiera 5 $ prowizji za skup czeków podróżnych.

Poczta i telekomunikacja – Centrum telekomunikacyjne mieści się w budynku poczty głównej i jest czynne w godz. 9.00-22.00.

Biura podróży – Biuro Riła, Nikoły Gabrowskiego 42, w połowie drogi na dworzec autobusowy (autobus #0), prowadzi przedsprzedaż biletów kolejowych i dokonuje rezerwacji miejscówek na pociągi ekspresowe.