Geografia i ekologia

Bułgaria leży na granicy Azji i Europy, w samym sercu Półwyspu Bałkańskiego. Na jej stosunkowo niewielkim obszarze 110 912 km2 spotykamy zadziwiającą różnorodność form ukształtowania terenu. Rozpościerająca się od brzegów Dunaju Równina Naddunajska wznosi się ku wzgórzom Starej Płaniny. To pasmo górskie przecina w poprzek północną część kraju od Morza Czarnego do Jugosławii. Rejon Srednej Gory (Antybałkan) oddzielony jest od głównego pasma kotliną, którą biegnie trasa kolejowa ze Sliwenu do Sofii. Około 70% światowej produkcji olejku różanego, używanego do produkcji kosmetyków i perfum, pochodzi z Doliny Róż leżącej w pobliżu Kazanłyku.

Południowa Bułgaria jest jeszcze bardziej górzysta. Musała (2925 m) w paśmie Riła, na południe od Sofii, jest najwyższym szczytem pomiędzy Alpami a Kaukazem. Dorównuje mu jedynie Wichren (2915 m) w górach Pirin. Wygładzone przez lodowiec, nagie, skaliste szczyty, głębokie doliny porośnięte lasami i jeziora polodowcowe gór Riła leżą w samym sercu Bałkanów i stanowią raj dla wędrowców. Niedaleko na południe od Bańsko znajduje się Park Narodowy. Dojechać do niego można pociągiem z Pazardżika.

Rodopy rozciągają się na wschód od gór Riła i Pirin, wzdłuż granicy z Grecją, oddzielając Morze Egejskie od Niziny Górnotrackiej, leżącej w środkowej Bułgarii. Nizina ta kończy się wybrzeżem Morza Czarnego. Tutaj, w rejonie Burgasu i Warny, spotkać można wiele zatok i nadmorskich jezior. Długie, piaszczyste plaże, ciągnące się wzdłuż wybrzeża, należą do najpiękniejszych w Europie.

Z Sofii prowadzą trasy kolejowe: wzdłuż rzeki Iskyru w kierunku Dunaju, wzdłuż rzeki Maricy na południowy wschód, w kierunku Turcji i na południe, wzdłuż rzeki Struma, w stronę Grecji. Około jednej trzeciej terenów Bułgarii jest porośnięta lasami. Na nizinach są to lasy liściaste, a w górach iglaste.

Jak w wielu krajach postkomunistycznych, chęć szybkiego wzbogacenia się decyduje o zaprzestaniu planowania rozwoju uwzględniającego ochronę środowiska. Na terenach chronionych, kłusownictwo i wycinka drzew zakłócają spokój takich gatunków, jak bocian biały czy sęp kasztanowaty. Nadal maleje populacja niedźwiedzi w Bułgarii, chociaż chwilowo jest ona trochę liczniejsza, dzięki zwierzętom przybyłym z objętych wojną terenów Jugosławii.

Elektrownia jądrowa Kozłoduj, oddalona o 200 km na północ od Sofii, jest zaliczana do grupy 25 najniebezpieczniejszych obiektów nuklearnych na świecie. Od czasu otwarcia w 1974 r. zdarzyły się tam pomniejsze awarie, zmuszające do częściowego wygaszania reaktorów i tym samym zmniejszenia dostaw prądu na terenie całego kraju. W Kozłoduju znajduje się 6 ciężkowodnych reaktorów ciśnieniowych typu WER-440, uważanych za niebezpieczniejsze od czernobylskich reaktorów RMBK. W 1993 r., zaniepokojone rządy państw zachodnich przeznaczyły kwotę 28 min $ na realizację programu wygaszenia reaktorów w Kozłoduju do końca wieku. Jak do tej pory nie poczyniono w tym kierunku żadnych kroków. W 1990 r. protesty społeczne zmusiły rząd Bułgarii do powstrzymania realizacji planów budowy następnej elektrowni jądrowej.

Obecnie Bułgaria jest państwem demokratycznym z parlamentarnym systemem sprawowania rządów.